Geriatryczna skala oceny depresji - co to jest i do czego służy?

Autor: mgr Urszula Gluz-GolikData publikacji:
Lekarz badający pacjenta przy użyciu geriatryczna skala oceny depresji

Czym jest depresja?

Depresja to choroba cywilizacyjna XXI wieku. Zaburzenie to sprawia realne cierpienie pacjentom i prowadzi do spadku jakości ich codziennego funkcjonowania w życiu osobistym, zawodowym i społecznym. Jest to poważna choroba, która wymaga terapii. Nieleczona może się pogłębiać i stanowić zagrożenie dla życia.

Depresja w wieku powyżej 65 roku życia jest chorobą słabo wykrywalną. Jest to poważny problem, gdyż ludzie starsi często się nie przyznają, a także w grupie tej występują liczne zaburzenia organiczne , które mają podobny obraz do depresji.

Zaburzenia nastroju ocenić można przy pomocy Geriatrycznej Skali Oceny Depresji. Jest to najczęściej używany kwestionariusz w czasie pierwszego kontaktu z osobą w wieku podeszłym, u której jest podejrzenie depresji.

Czym jest geriatryczna skala oceny depresji?

Geriatryczna skala oceny depresji (Geriatric Depression Scale – GDS) to jedna z częściej stosowanych skal wykorzystywanych do przesiewowej samooceny stanu psychicznego osób powyżej 65 roku życia. Stanowi trafne, rzetelne narzędzie do oceny natężenia symptomów depresji u osób w wieku podeszłym.

Została opracowana w 1983 roku przez Yesavage i jego współpracowników.

Geriatryczna skala oceny depresji składa się z 30 pytań. Odpowiedzi udzielane to „tak” lub „nie”. W zależności od ilości uzyskanych punktów, można wstępnie określić czy pacjent cierpi na depresję i czy potrzebuje specjalisty.

Jak wygląda formularz geriatrycznej skali oceny depresji?

Skalę wypełnia się zwykle mając na uwadze samopoczucie osoby badanej w 2 ostatnich tygodniach.

1. Myśląc o całym swoim życiu, czy jest Pan(i) z niego zadowolony(a)?

tak / nie*

2. Czy zmniejszyła się liczba Pana(i) aktywności i zainteresowań?

tak* / nie

3. Czy ma Pan(i) uczucie, że życie jest puste?

tak* / nie

4. Czy często czuje się Pan(i) znudzony(a)?

tak* / nie

5. Czy myśli Pan(i) z nadzieją o przyszłości?

tak / nie*

6. Czy miewa Pan(i) natrętne myśli, których nie może się Pan(i) pozbyć?

tak* / nie

7. Czy jest Pan(i) w dobrym nastroju przez większość czasu?

tak / nie*

8. Czy obawia się Pan(i), że może się zdarzyć Panu(i) coś złego?

tak* / nie

9. Czy przez większość czasu czuje się Pan(i) szczęśliwy(a)?

tak / nie*

10. Czy często czuje się Pan(i) bezradny(a)?

tak* / nie

11. Czy często jest Pan(i) niespokojny(a)?

tak* / nie

12. Czy zamiast wyjść wieczorem z domu, woli Pan(i) w nim pozostać?

tak* / nie

13. Czy często martwi się Pan(i) o przyszłość?

tak* / nie

14. Czy czuje Pan(i), że ma więcej kłopotów z pamięcią niż inni ludzie?

tak* / nie

15. Czy myśli Pan(i), że wspaniale jest żyć?

tak / nie*

16. Czy często czuje się Pan(i) przygnębiony(a) i smutny(a)?

tak* / nie

17. Czy obecnie czuje się Pan(i) gorszy(a) od innych ludzi?

tak* / nie

18. Czy martwi się Pan(i) tym, co zdarzyło się w przeszłości?

tak* / nie

19. Czy uważa Pan(i), że życie jest ciekawe?

tak / nie*

20. Czy trudno jest Panu(i) realizować nowe pomysły?

tak* / nie

21. Czy czuje się Pan(i) pełny(a) energii?

tak / nie*

22. Czy uważa Pan(i), że sytuacja jest beznadziejna?

tak* / nie

23. Czy myśli Pan(i), że ludzie są lepsi niż Pan(i)?

tak* / nie

24. Czy drobne rzeczy często wyprowadzają Pana(ią) z równowagi?

tak* / nie

25. Czy często chce się Panu(i) płakać?

tak* / nie

26. Czy ma Pan(i) kłopoty z koncentracją uwagi?

tak* / nie

27. Czy rano budzi się Pan(i) w dobrym nastroju?

tak / nie*

28. Czy ostatnio unika Pan(i) spotkań towarzyskich?

tak* / nie

29. Czy łatwo podejmuje Pan(i) decyzje?

tak / nie*

30. Czy zdolność Pan(i) myślenia jest taka sama jak dawniej?

tak / nie*

Jak interpretować geriatryczną skale oceny depresji?

Interpretacja wyników:

Obliczanie wyniku:

Odpowiedzi zaznaczone gwiazdką = 1 punkt, pozostałe odpowiedzi = 0 punktów.

  • 0–9 punktów

    = brak depresji
  • 10–19 punktów

    = depresja łagodna
  • 20 i więcej punktów

    = głęboka depresja

Bibliografia:

  1. Albiński R., Kleszczewska – Albińska A., Bedyńska S., Geriatryczna Skala Depresji (GDS). Trafność i rzetelność różnych wersji tego narzędzia-przegląd badań. Psychiatria Polska , tom XLV numer 4, str,. 556-562.
  2. Rybakowski J., Pużynski , Wciórka J., Psychiatria . Tom I. Podstawy psychiatrii. Elsevier Urban&Partner, Wrocław .
  3. Wieczorowska- Tobis K., Talarska D., Geriatria i Pielęgniarstwo geriatryczne. PZWL Warszawa